สาเหตุการมีบุตรยาก ฝ่ายหญิง ที่คุณแม่ควรรู้ มีอะไรบ้าง?

สาเหตุการมีบุตรยาก ฝ่ายหญิง เป็นปัญหาที่ทำให้ว่าที่คุณแม่หลาย ๆ คนเกิดความไม่มั่นใจในตัวเองไปเลยก็ว่าได้ค่ะ เพราะการตั้งครรภ์นั้น ร่างกายของคุณแม่ ถือเป็นสิ่งที่สำคัญมาก ๆ จริงอยู่ที่การจะตั้งครรภ์ได้นั้นต้องใช้ความพร้อมของทั้ง 2 ฝ่าย แต่ปัญหาของการมีบุตรยาก มักเกิดในฝ่ายหญิงมากกว่านั่นเอง

อย่างไรก็ตาม เพื่อให้ว่าที่คุณแม่ได้ทราบถึงสาเหตุของการตั้งครรภ์ยาก และได้นำข้อมูลไปสังเกตตนเองให้มากขึ้น ในบทความนี้ ครูก้อยจึงได้รวบรวมข้อมูลของประเด็นดังกล่าวมาฝากบรรดาแม่ ๆ กันค่ะ

สาเหตุการมีบุตรยาก ฝ่ายหญิง เกิดจากอะไรได้บ้าง ต้องใช้วิธีใดจึงจะสามารถมีลูกได้?

“ลูก” คือโซ่ทองคล้องใจเส้นสำคัญของชีวิตคู่ ดังนั้นเมื่อคู่รักคู่ใดกำลังประสบปัญหาภาวะการมีบุตรยากคงจะเป็นเรื่องที่น่าทุกข์ใจอยู่ไม่น้อย

ภาวะการมีบุตรยาก คือ การที่คู่สมรสหรือบุคคลใดที่มีความสัมพันธ์ทางเพศอยู่เสมอเป็นเวลา 12 – 24 เดือนขึ้นไป แต่ยังไม่มีการตั้งครรภ์เกิดขึ้น แม้ว่าจะไม่มีการใช้การคุมกำเนิดรูปแบบใดเลยก็ตาม

โดยสาเหตุของภาวะการมีบุตรยากก็เกิดได้จากหลายสาเหตุ อาจเกิดจากฝ่ายชาย ฝ่ายหญิง หรือจากทั้งสองฝ่ายก็เป็นได้ ดังนั้น เราจะมาทราบถึงสาเหตุที่อาจเป็นบ่อเกิดของปัญหาภาวะการมีบุตรยากของ “เพศหญิง” กันว่ามีสาเหตุใดบ้างที่เข้าข่ายต้นเหตุปัญหาน่าหนักใจนี้

ทำไมจึงเกิดภาวะมีบุตรยาก

• ฝ่ายหญิงประมาณ 60 - 70 % เช่น อายุมาก ภาวะไข่ไม่ตก ท่อนำไข่ตัน เนื้องอกมดลูก โรคเยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่

• ฝ่ายชายประมาณ 30 - 40 % เช่น อสุจิน้อย ปัญหาอวัยวะเพศไม่แข็งตัว เป็นต้น

• ทั้ง 2 ฝ่าย 20% และไม่ทราบสาเหตุประมาณ 5 - 10 %

ปัญหามีบุตรยากที่เกิดจากฝ่ายหญิง

เกิดจากไลฟ์สไตล์ เช่น ดื่มแอลกอฮอล์เป็นประจำ สูบบุหรี่จัด ติดสารเสพติด การเลือกอาหารการกินที่ส่งผลเสียต่อสุขภาพ เกิดจากความอ้วน มีความเครียดที่เกิดจากการทำงานหรือปัญหาส่วนตัว

ปัญหาที่เกิดจากอายุและปัญหาทางสุขภาพ เช่น เกิดโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ ปัญหาสุขภาพที่เกิดจากการเปลี่ยนแปลงฮอร์โมน อายุที่มากขึ้นทำให้มีปัญหาสุขภาพ เช่น ภาวะไข่ไม่ตก ท่อรังไข่อุดตัน มีเนื้องอกในมดลูก มีพังผืดเกิดขึ้นในช่องเชิงกรานหรือที่ปีกมดลูก หรือโรคเยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่ซึ่งเป็นสาเหตุที่พบบ่อยในผู้หญิงที่มีบุตรยาก ฯลฯ ส่วนใหญ่ผู้หญิงที่มีปัญหาบริเวณมดลูกเช่นนี้ มักจะมีอาการประจำเดือนมาไม่ปกติ มีอาการปวดท้องผิดปกติ หากมีการตรวจพบแต่เนิ่น ๆ ก็มีโอกาสรักษาให้หายและพร้อมจะมีบุตรตามธรรมชาติได้

หรือสามารถแบ่งออกได้เป็นข้อ ๆ ดังนี้

• ความผิดปกติของฮอร์โมน ซึ่งส่งผลต่อการตกไข่

• มีความผิดปกติของท่อนำไข่ ซึ่งอาจเกิดจากภาวะการติดเชื้อในอุ้งเชิงกราน เยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่ หรือการผ่าตัดอุ้งเชิงกราน

• ความผิดปกติของมดลูก

• ปัญหาของปากมดลูก ทำให้อสุจิไม่สามารถเข้าไปผสมกับไข่ได้

• ภาวะหมดประจำเดือนก่อนวัย

เทคโนโลยีทางการแพทย์ที่นำมาใช้ในการรักษาภาวะมีบุตรยากที่มีสาเหตุจากฝ่ายหญิง

สามารถแบ่งออกได้หลายวิธีด้วยกันค่ะ เช่น

การปฏิสนธิภายนอกร่างกายหรือเด็กหลอดแก้ว (IVF)

กระบวนการทำ IVF คือ การนำไข่ที่สุกเต็มที่ออกมาจากรังไข่ผู้หญิง และนำเชื้ออสุจิจากผู้ชายมาผสมกันบนจานแก้ว หรือหลอดทดลองในห้องปฏิบัติการ เมื่อไข่และอสุจิเกิดการปฏิสนธิขึ้นจนเกิดเป็นตัวอ่อน (Embryo) จึงส่งกลับเข้าไปไว้ในมดลูกเพื่อให้ตัวอ่อนฝังตัวบนผนังมดลูกและเติบโตตามปกติเหมือนการตั้งครรภ์ด้วยการมีเพศสัมพันธ์

การผสมเทียมโดยการฉีดอสุจิเข้าสู่โพรงมดลูกโดยตรง (IUI)

การรักษาภาวะมีบุตรยาก ด้วยวิธีทางวิทยาศาสตร์ ด้วยการฉีดน้ำอสุจิเข้าสู่โพรงมดลูกโดยตรง ซึ่งแพทย์จะนำอสุจิของฝ่ายชายไปคัดกรอง เพื่อเลือกตัวอสุจิที่ยังมีชีวิตและเคลื่อนไหวได้ดี ร่วมกับให้ยากระตุ้นไข่ฝ่ายหญิงและอัลตราซาวด์ เพื่อติดตามดูขนาดของไข่ เพื่อกำหนดวันฉีดยากระตุ้นให้ไข่ตก ในวันที่ฉีดน้ำอสุจิเข้าสู่โพรงมดลูก ซึ่งส่งผลให้เพิ่มโอกาสในการตั้งครรภ์ได้มากขึ้น

การใช้ยาเพื่อกระตุ้นการทำงานของรังไข่ (ovarian stimulation)

การรักษาด้วยวิธีนี้สามารถทำได้ทั้งในรอบเดือนธรรมชาติที่ไม่มีการกระตุ้นไข่ หรือรอบเดือนที่ทำการกระตุ้นไข่เพื่อให้มีไข่ตกหลายใบขึ้น เพื่อเพิ่มโอกาสการตั้งครรภ์

วิธีการตรวจรักษาภาวะมีบุตรยากในฝ่ายหญิง

สามารถไปตรวจตามวิธีการต่าง ๆ ได้ ดังนี้ค่ะ

• การตรวจระดับฮอร์โมนและพันธุกรรม

• การอัลตราซาวด์มดลูกและรังไข่

• การส่องกล้องตรวจช่องท้อง

• การส่องกล้องตรวจโพรงมดลูก

• การเอกซเรย์ฉีดสีท่อนำไข่และโพรงมดลูก

อย่างไรก็ตาม สาเหตุข้างต้นคือปัญหาสำคัญที่ส่งผลต่อการมีลูกยาก ดังนั้น หากต้องการมีลูก ควรมีการเตรียมพร้อมทั้งทางร่างกาย จิตใจ และปรับพฤติกรรมเพื่อลดความเสี่ยงต่อตนเองและลูกในอนาคตดังนั้น หากสงสัยว่าตนเองกำลังมีภาวะนี้ ว่าที่คุณแม่ทุกคนไม่ควรปล่อยละเลยจนสายไปนะคะ