แม่ๆ รู้หรือไม่ว่า ความหนาของเยื่อบุโพรงมดลูกเป็นปัจจัยสำคัญที่เพิ่มโอกาสตั้งครรภ์ให้สูงขึ้น แล้วถ้าเยื่อบุโพรงมดลูกหนาเกินไปแต่อยากมีลูกควรทำอย่างไรดี มีวิธีดูแลรักษาอย่างไรบ้าง ครูก้อยจะมาอธิบายให้ฟังค่ะ
โดยทั่วไปเยื่อบุโพรงมดลูกที่เหมาะต่อการฝังตัวของตัวอ่อนจะต้องหนาตั้งแต่ 7 มิลลิเมตรขึ้นไป และไม่ควรเกิน 14 มิลลิเมตร โดยความหนาของเยื่อบุโพรงมดลูกที่มีโอกาสตั้งครรภ์สำเร็จสูงอยู่ที่ 8-10 มิลลิเมตร และหากพบเยื่อบุโพรงมดลูกเรียงตัวเป็นลักษณะ 3 ชั้น หรือ triple line เรียบเป็นเส้นตรงต่อเนื่องและไม่หนาทึบ จะถือว่าสวย
แต่เนื่องจากปัจจุบันผู้หญิงยุคใหม่มีปัญหามีลูกยากเพิ่มขึ้นจากหลายสาเหตุ ไม่ว่าจะเป็นเรื่องของอายุ, อาหาร, การทำงาน และโรคภัยต่างๆ ด้วยเหตุนี้ครูก้อยจึงอยากจะมาให้ความรู้เกี่ยวกับเยื่อบุโพรงมดลูกหนาผิดปกติ ซึ่งเป็นอีกสาเหตุที่ทำให้มีลูกยาก และอาจรุนแรงจนกลายเป็นมะเร็งเยื่อบุโพรงมดลูกตามมาด้วย
เยื่อบุโพรงมดลูกหนาผิดปกติคืออะไร
ตามปกติแล้วผู้หญิงมักจะมีรอบเดือนประมาณรอบละ 28-30 วัน และตกไข่ในช่วงกลางรอบเดือน โดยช่วงแรกก่อนการตกไข่ ร่างกายจะผลิตฮอร์โมนเอสโตรเจน (Estrogen) หรือฮอร์โมนเพศหญิง เพื่อให้เยื่อบุโพรงมดลูกเจริญเติบโต ส่วนช่วงหลังการตกไข่ ร่างกายจะผลิตฮอร์โมนโปรเจสเตอโรน (Progesterone) หรือฮอร์โมนของการตั้งครรภ์ เพื่อทำให้เยื่อบุโพรงมดลูกสุกพร้อมรับการฝังตัวของไข่ที่ได้รับการปฏิสนธิ
แต่หากไม่มีการปฏิสนธิเกิดขึ้น ทั้งฮอร์โมนเอสโตรเจนและโปรเจสเตอโรนจะค่อยๆ ลดลง และเยื่อบุโพรงมดลูกจะหลุดลอกออกมาทั่วทั้งโพรงมดลูก กลายเป็นเลือดประจำเดือนตามปกติ ดังนั้น หากมีภาวะการตกไข่ผิดปกติหรือไม่มีการตกไข่ จะทำให้ร่างกายผลิตฮอร์โมนเอสโตรเจนเพียงอย่างเดียว โดยไม่ผลิตฮอร์โมนโปรเจสเตอโรนที่เป็นตัวช่วยให้เกิดการสุกของเยื่อบุโพรงมดลูก การลอกตัวของเยื่อบุโพรงมดลูกตามปกติก็จะไม่เกิดหรือเกิดเฉพาะบางจุด ดังนั้นเยื่อบุโพรงมดลูกจะยิ่งหนาขึ้นเรื่อยๆ และเป็นสาเหตุทำให้เยื่อบุโพรงมดลูกหนาตัว จนมีเลือดออกผิดปกติได้
สาเหตุของโรค
ความอ้วน เบาหวาน
ประจำเดือนมาไม่ปกติ
มีถุงน้ำรังไข่หลายใบ
ผู้หญิงที่มีอายุเกิน 35 ปีขึ้นไป
ผู้หญิงสูงอายุช่วงใกล้หมดประจำเดือนและหลังหมดประจำเดือน
อาการของโรค
ปวดท้องประจำเดือน
รอบเดือนสั้นกว่า 28 วัน
ประจำเดือนไม่มา 3-4 เดือน
น้ำหนักตัวเพิ่มขึ้น หน้ามันเป็นสิวง่าย
เลือดออกกะปริบกะปรอยบริเวณช่องคลอด
ตรวจพบเซลล์ผิดปกติจากการตรวจคัดกรองมะเร็งปากมดลูก
ภาวะเยื่อบุโพรงมดลูกหนาถึงลดโอกาสมีลูก
เมื่อมีเยื่อบุโพรงมดลูกที่หนามากเกินไป อาจส่งผลให้พบความผิดปกติของประจำเดือนร่วมด้วย เช่น ประจำเดือนมาช้ากว่าปกติมากๆ ประมาณ 2-3 เดือนมา 1 ครั้ง หรืออาจมีเลือดออกกะปริบกะปรอยทางช่องคลอดด้วย ซึ่งส่งผลต่อการมีลูกที่ยากขึ้นเนื่องจากมีโอกาสปฎิสนธิยากขึ้นนั่นเอง
เยื่อบุโพรงมดลูกหนาผิดปกติรักษาได้มั้ย
ขึ้นอยู่กับชนิดและความต้องการในการธำรงภาวะการเจริญพันธุ์ของผู้ป่วย ทั้งนี้คุณผู้หญิงอาจสังเกตอาการได้เองโดยไม่ต้องรักษาเพิ่มเติมในกรณีที่มีภาวะเยื่อบุโพรงมดลูกหนาแบบไม่มีเซลล์ผิดปกติ เนื่องจากภาวะดังกล่าวจะหายได้เองโดยคิดเป็นร้อยละ 75-100
แต่หากแพทย์ลงความเห็นแล้วว่าต้องรักษา ผู้ป่วยจะต้องทานยาฮอร์โมนกลุ่มโปรเจสติน ยกตัวอย่างเช่น Levonorgestrel-Intrauterine device (LNG-IUD), Medroxyprogesterone acetate
หรือ Megestrol acetate เป็นเวลา 3-6 เดือน และเก็บตัวอย่างเยื่อบุโพรงมดลูกเพื่อติดตามผลการรักษา เมื่อรักษาหายขาดแล้วแพทย์จะให้ทานยาตัวเดิมต่อเนื่องอีก 1-2 ปี เพื่อป้องกันการกลับมาเป็นซ้ำ
นอกจากนี้ยังมีอีก 1 วิธีที่สามารถทำได้เช่นกันนั่นคือการตัดมดลูกออกทั้งหมดโดยการผ่าตัดเปิดหน้าท้อง, ผ่าตัดผ่านกล้อง หรือผ่าตัดทางช่องคลอด แต่หากตัดมดลูกออกไปแล้วอาจทำให้มีลูกไม่ได้อีกต่อไป ดังนั้นถ้าต้องการรักษาภาวะเยื่อบุโพรงมดลูกหนาผิดปกติ ครูก้อยแนะนำให้ปรึกษาแพทย์เพื่อหาทางออกที่ดีที่สุดค่ะ
