แม้ว่ามดลูกลอยตัวจะเป็นปัญหาที่อาจเกิดขึ้นได้ตามอายุครรภ์ที่เพิ่มขึ้น แต่ภาวะดังกล่าวอาจไม่หายไปหลังจากคลอดลูกแล้ว และอาจส่งผลอันตรายต่อร่างกายของคุณแม่ได้ด้วย วันนี้ครูก้อยจะพามาทำความรู้จักและวิธีสังเกตภาวะมดลูกลอยตัวด้วยตัวเองมาฝากกันค่ะ
มดลูกลอยตัวคืออะไร
โดยทั่วไปไม่มีคำศัพท์เฉพาะทางการแพทย์ แต่มดลูกลอยตัวขณะตั้งครรภ์จะมีอาการมดลูกขยายใหญ่ขึ้นตามอายุครรภ์ แต่เนื่องจากไตรมาสแรกของการตั้งครรภ์อาจยังตรวจดูมดลูกไม่ได้ เพราะมดลูกยังมีขนาดเล็กและอยู่ในอุ้งเชิงกราน เวลาคลำหน้าท้องจึงไม่พบก้อนเนื้อขยายออกมา แต่ถึงอย่างไรก็ตามในกรณีที่มีอายุครรภ์ 12 สัปดาห์ คุณแม่สามารถสังเกตได้เองด้วยการคลำยอดมดลูกบริเวณกระดูกหัวหน่าว หากพบก้อนเนื้อนูนขึ้นมาแสดงว่ามีมดลูกลอยขึ้นมาพ้นอุ้งเชิงกราน และเริ่มโตเข้าสู่ช่องท้องต่อไป แต่หากไม่มั่นใจว่ามดลูกลอยตัวหรือไม่? ควรให้สูติแพทย์ตรวจภายในเพื่อประเมินขนาดมดลูกว่ามีขนาดเหมาะสมตามอายุครรภ์หรือไม่? เพื่อวินิจฉัยความผิดปกติต่างๆ ที่อาจเกิดขึ้นได้ โดยแบ่งเป็น 2 กรณี ได้แก่
1. หากมดลูกเล็กกว่าอายุครรภ์
อาจเกิดจากประจำเดือนครั้งสุดท้ายมีผิดปกติ, มีภาวะไข่ตกช้า, ทารกหยุดเจริญเติบโตในครรภ์ หรือเกิดการตั้งครรภ์นอกมดลูก จากนั้นสูติแพทย์จะตรวจอัลตราซาวน์เพื่อหาสาเหตุต่อไป
2. หากมดลูกโตกว่าอายุครรภ์
อาจเกิดจากครรภ์แฝด หรือภาวะมดลูกผิดปกติ เช่น มดลูกผิดรูป
นอกจากนี้มดลูกลอยตัวอาจหมายถึงสภาวะปกติที่พบขณะตั้งครรภ์ เมื่อมดลูกลอยพ้นกระดูกหัวหน่าวขึ้นมา หรืออาจพบความผิดปกติของมดลูกหลังการคลอด โดยที่มดลูกไม่หดตัวกลับเข้าสู่ขนาดปกติตามเวลาอันควรอีกด้วย
ขนาดมดลูกบอกอายุครรภ์ได้
อายุครรภ์ 12 สัปดาห์ ยอดมดลูกประมาณ 1/3 เหนือกระดูกหัวหน่าว
อายุครรภ์ 16 สัปดาห์ ยอดมดลูกประมาณ 2/3 เหนือกระดูกหัวหน่าว
อายุครรภ์ 20 สัปดาห์ ยอดมดลูกอยู่ระดับเดียวกับสะดือ
อายุครรภ์ 24 สัปดาห์ ยอดมดลูกอยู่เหนือสะดือเล็กน้อย
อายุครรภ์ 28 สัปดาห์ ยอดมดลูกอยู่เหนือสะดือ 1/4
อายุครรภ์ 32 สัปดาห์ ยอดมดลูกอยู่เหนือสะดือ 2/4
อายุครรภ์ 36 สัปดาห์ ยอดมดลูกอยู่เหนือสะดือ 3/4
สังเกตอาการมดลูกลอยตัวได้ด้วยตัวเอง
ผายลมทางช่องคลอด
รู้สึกเสียวช่องคลอดขณะก้าวเดิน
ปวดต้นคอและปวดร้าวมาถึงท้องน้อย
ทนร้อนหนาวไม่ได้ ใจสั่นง่าย
อ่อนเพลีงง่ายกว่าปกติ
ทางที่ดีครูก้อยแนะนำเตรียมความพร้อมในการมีลูกด้วยการดูแลมดลูกให้แข็งแรง เพื่อรองรับการเจริญเติบโตของทารกในครรภ์ เริ่มจากการทานอาหารที่เป็นประโยชน์, ออกกำลังกายอย่างพอดี, และพบคุณหมอเป็นประจำ หากพบว่ามีอาการผิดปกติเล็กน้อย หรือไม่มั่นใจว่ามดลูกของตัวเองมีปัญหามั้ย ให้รีบไปปรึกษาคุณหมอทันทีเพื่อป้องกันปัญหาที่อาจเกิดขึ้นในอนาคต
บทความที่น่าสนใจ
